Radio Gala­xy ZOO: LOFAR

Pomóż astro­no­mom zlo­ka­li­zo­wać i ziden­ty­fi­ko­wać super­ma­syw­ne czar­ne dziu­ry oraz galak­ty­ki aktyw­ne gwiazdotwórczo!

Nawet nie wycho­dząc z domu, możesz pomóc astro­no­mom uży­wa­jąc plat­for­my zooniverse.org i wybie­ra­jąc jeden z oko­ło set­ki dostęp­nych pro­jek­tów. Doty­czą one róż­nych dzie­dzin nauki: sztu­ki, bio­lo­gii, lite­ra­tu­ry, medy­cy­ny, fizy­ki i oczy­wi­ście astronomii.

Dziś pole­cam Radio Gala­xy ZOO: LOFAR!

LOFAR — (skrót od LOw Frequ­en­cy ARray — co ozna­cza sieć radio­wą na niskie czę­sto­tli­wo­ści) skła­da się z oko­ło 25000 anten two­rzą­cych gru­py zwa­ne “pola­mi” lub “sta­cja­mi”. Roz­miesz­czo­ne są głów­nie w Holan­dii, ale tak­że w Niem­czech, Fran­cji, Wiel­kiej Bry­ta­nii i w Polsce.

Moż­li­we dzię­ki LOFA­Ro­wi obser­wa­cje na niskich czę­sto­tli­wo­ściach otwie­ra­ją nowe okno na Wszechświat.

Pra­wie wszyst­kie źró­dła zna­le­zio­ne w prze­glą­dzie radio­wym LOFAR pół­noc­ne­go nie­ba są tym, co astro­no­mo­wie nazy­wa­ją aktyw­ny­mi jądra­mi galak­tycz­ny­mi (lub skró­to­wo AGNa­mi). Aktyw­ne jądra galak­tycz­ne są zasi­la­ne przez super­ma­syw­ne czar­ne dziu­ry rezy­du­ją­ce w cen­trach galak­tyk. Część mate­rii znaj­du­ją­cej się bar­dzo bli­sko super­ma­syw­nej czar­nej dziu­ry zosta­je odrzu­co­na w posta­ci dwóch ogrom­nych dże­tów. Dże­ty są widocz­ne na falach radio­wych. Bada­nie ich pro­mie­nio­wa­nia umoż­li­wia astro­no­mom pozna­nie mecha­ni­zmów for­mo­wa­nia się i ewo­lu­cji super­ma­syw­nych czar­nych dziur.

Prze­gląd wyko­na­ny przy pomo­cy LOFA­Ra dostar­czył obra­zy setek tysię­cy dże­tów, któ­re zosta­ły ziden­ty­fi­ko­wa­ne auto­ma­tycz­nie przy pomo­cy opro­gra­mo­wa­nia kom­pu­te­ro­we­go „wyszu­ku­ją­ce­go obiek­ty”. Nie­ste­ty, pro­gram ten nie jest dosko­na­ły i cza­sa­mi roz­dzie­la jed­no poje­dyn­cze radio­źró­dło na wie­le skład­ni­ków. Radio­astro­no­mo­wie potrze­bu­ją Two­jej pomo­cy. Trze­ba połą­czyć poszcze­gól­ne ele­men­ty źró­dła, któ­re pro­gram błęd­nie roz­dzie­lił. Pozwo­li to naukow­com na pra­wi­dło­we zre­kon­stru­owa­nie całe­go radio­źró­dła z jego poszcze­gól­nych składników.

Po zalo­go­wa­niu się na stro­nę pro­jek­tu otrzy­masz dostęp do instruk­cji, krok po kro­ku i fil­mu szko­le­nio­we­go jak iden­ty­fi­ko­wać źró­dła. Jeśli będziesz miał wąt­pli­wo­ści, pamię­taj, że każ­dy obra­zek ana­li­zu­je kil­ka osób. Gdy te wyni­ki będą nie­spój­ne, to dodat­ko­wo zosta­ną szcze­gó­ło­wo prze­ana­li­zo­wa­ne przez eks­per­tów. Nie martw się, jeże­li coś Ci się nie uda!
Bez­po­śred­ni link do pro­jek­tu: https://www.zooniverse.org/projects/chrismrp/radio-galaxy-zoo-lofar

Janusz Nice­wicz