Międzynarodowa Unia Astronomiczna ogłosiła w 1930 roku, że na niebie jest 88 gwiazdozbiorów. Zatwierdzili dokładne granice oraz przynależność gwiazd do poszczególnych fragmentów nieba. Zabawne kształty, których dopatrywali się już starożytni Grecy, są wynikiem rzutowania przestrzennego na kulistą sferę niebieską. Gwiazdy wchodzące w ich skład są rozrzucone w przestrzeni kosmicznej na różne odległości. W dobie dzisiejszych technik obserwacyjnych jesteśmy w stanie powiedzieć jak daleko jest do większości z nich. Jedne z gwiazd są bliżej, inne dalej. Co ciekawe, jeśli gwiazda jest daleko, to nie oznacza to, że musi słabo świecić na nocnym niebie. Tak też jest z gwiazdą Deneb, która jest najjaśniejszą gwiazda z gwiazdozbioru Łabędzia. Zobaczmy jak daleko jest do tej gwiazdy. Poniższa propozycja jest próba przedstawienia powyższego zagadnienia.
Co potrzebujemy:
- wydrukowany plik z gwiazdozbiorem Łabędzia [plik do pobrania — PDF]
- kolorowy papier A4
- patyczki do szaszłyków o długości 19 cm
- pisaki, kredki, gwiazdki do ozdoby
- klej, nożyczki, taśma klejąca, mały kawałek plasteliny, cienki sznurek
- podkładkę A4, do której można wbić patyczek ( np. pudełko po butach, cienki styropian, pianka)
- linijka lub metr.
Co robimy:
Na początku należy wydrukować gwiazdozbiór Łabędzia z pliku. Następnie trzeba go wyciąć po przerywanej linii, która stanowi granicę tegoż gwiazdozbioru.
Teraz musimy go przykleić do kolorowej kartki A4. Można go ozdobić gwiazdkami. Warto też narysować lecącego łabędzia tak jak na ilustracji.
W kolejnym punkcie przyklejamy całość do podkładki.
W ponumerowanych miejscach przebijamy kartkę.
Następnie odliczamy 16 patyczków do szaszłyka. Uważamy na końce patyczków, bo są ostre! Odmierzamy 2 cm na wszystkich patyczkach. Ta część będzie wbita w podkładkę.
Najtrudniejszą operacją jest ucięcie wszystkich patyczków na właściwą długość. Poniżej znajdują się informacje o nazwie gwiazdy oraz o odpowiedniej długości patyczka. Ta część patyczka będzie nad podstawką.
Uwaga: Poniższe długości symbolizują odległości do poszczególnych gwiazd. Na potrzeby tej propozycji, wielkości zostały w dużej mierze zaokrąglone.
Nr. gwiazdy | Nazwa katalogowa | Długość patyczka nad podkładką [ cm ] |
1 | μ 1 Cyg | 1 |
2 | ζ Cyg | 3 |
3 | Gienah ε Cyg | 1 |
4 | Sadr ϒ Cyg | 26 |
5 | δ Cyg | 3 |
6 | ι Cyg | 2 |
7 | κ Cyg | 2 |
8 | Deneb α Cyg | 55 |
9 | η Cyg | 2 |
10 | HIP 97307 | 6 |
11 | ϕ Cyg | 4 |
12 | Albireo β1 Cyg | 7 |
Dwie wielkości są większe niż długość patyczka. Możemy wtedy skorzystać z dłuższych patyczków lub dokleić część do patyczka.
Przygotowane patyczki wbijamy w miejsce gwiazd. Teraz na końcach patyczków doklejamy małe kulki z plasteliny. Sznurkiem możemy połączyć końce patyczków. Powstanie wtedy śmieszny kształt, patrząc z boku na model 3D naszego gwiazdozbioru. I od razu widać, które z gwiazd są bliżej, a które dalej od naszego Układu Słonecznego.
Miłej zabawy!
Justyna Put
0 komentarzy